Scholen 21-05-2019 | Door Mance Spoorenberg

“Spoken word: ik zou het iedere VO-school aanraden”

“Spoken word: ik zou het iedere VO-school aanraden”

Wij werden heel blij toen we de volgende reactie ontvingen: “De workshop was erg interessant en inspirerend. Complimenten over hoe snel Elten een relatie weet op te bouwen met onze (vmbo-)leerlingen. Ik zou het iedere VO-school aanraden.” Docent Nederlands Jannie Magendans had kort daarvoor spoken word-artiest Elten Kiene op bezoek gehad op het Bonaventuracollege, vmbo-locatie Boerhaavelaan. Waarom sloeg de workshop zo aan bij haar leerlingen? Wij wilden meer weten en belden Jannie op.

“We moeten iets ondernemen om de vmbo-leerlingen op een andere manier met taal bezig te laten zijn,” dacht Jannie Magendans. Via onze stand op de Dag van het Literatuuronderwijs kwam ze in aanraking met onze actie voor spoken word-boekingen. “Spoken word was voor mij nieuw,” vertelt Jannie. “In het curriculum van Nederlands is creatief omgaan met taal één van de opdrachten, spoken word leek mij daar perfect voor.”

Mannelijk rolmodel
Na advies en bemiddeling via De Schrijverscentrale viel de keuze op spoken word-artiest Elten Kiene. “We zochten naar een mannelijk rolmodel,” vertelt Jannie. “We zien dat de meisjes meer met taal bezig zijn, we wilden zo echt de jongens erbij betrekken.”

De leerlingen reageerden “afwachtend” toen ze hoorden dat een spoken word-artiest op bezoek kwam. Toch pakte Elten gelijk de aandacht van de groep. “Hij stelde een paar regels op: ik luister naar jullie, jullie luisteren naar elkaar en jullie luisteren naar mij, dat is respect,” zegt Jannie. “Elten zei ook dat er geen goed of fout was, dat vond ik een erg goede regel.”

Openheid
Het levensverhaal en het vormen van je identiteit liep als een rode draad door Elten’s bezoek. Gedurende de workshop ontstond er een sfeer van openheid. “Elten deelde heel persoonlijke verhalen,” aldus Jannie. “Door het delen daarvan kropen de leerlingen ook langzaam meer uit hun schulp.”

Jannie vond het “verbluffend” hoe snel Elten een relatie met de leerlingen wist op te bouwen. Het persoonlijk en rauwe aspect van spoken word inspireerde de leerlingen om zich meer bloot te geven. “Leerlingen vinden het fijn dat een keer naar hun verhaal geluisterd wordt,” vertelt Jannie. “Ik vond het opvallend dat de leerlingen zich prettig en veilig genoeg voelden om zich echt te uiten.”

Oordeel niet meteen
Vooroordelen werden niet geschuwd. Een goed onderwerp om onderliggende onzekerheden naar boven te brengen. “Sommige antwoorden vond ik best confronterend,” aldus Jannie. Eén van mijn leerlingen schreef: ‘Denk niet dat ik dom ben omdat ik anders leer,’ door deze reacties ontstond een mooi klassengesprek.”

Jannie vond het een mooie bijvangst dat er op deze manier een klassengesprek ontstond. De leerlingen waren dan ook extra onder de indruk van Elten’s persoonlijke performance. “Sommige zijn hem zelfs gaan volgen op Instagram!” vertelt Jannie lachend. “Sommige leerlingen bleven zelfs hangen na de les, dan zie ik zelden!”

De feedback van de leerlingen was dan ook erg enthousiast. 'Leerzaam,' 'een aardige meneer' en 'we hebben hard gewerkt' waren enkele opmerkingen. 'De leerlingen gaven Elten niet voor niks een prachtige 8,9!' aldus Jannie.

Aanrader
“Ik raad spoken word aan iedere VO-school aan!” zegt Jannie. Spoken word sluit perfect aan bij de creatieve opdracht uit het nieuwe curriculum, aldus Jannie. “Jongeren schrijven tegenwoordig best veel. Vooral veel digitale korte en creatieve teksten voor appjes en social media,” stelt Jannie. Een creatieve omgang met taal en woordgebruik sluit daar goed bij aan. “Spoken word past heel goed bij deze tijd.”

Sinds kort kunt u bij ons ook spoken word-artiesten boeken. Spoken word is een performancekunst die elementen van poëzie, storytelling en rap combineert. De artiesten kunnen bij ons o.a. voor workshops op scholen geboekt worden. Tot en met het schooljaar 2019-2020 geldt voor spoken word-boekingen een speciale korting, mede mogelijk gemaakt door het Nederlands Letterenfonds. De korting geldt zowel voor schoolbezoeken als voor optredens/interviews.

Foto Elten Kiene: Jannie Magendans